Wydarzenia

Otwierając wystawę „Wiecznie siebie nowego głodnym, jak żuraw z szyją w przyszłość wyciągniętą”, poświęconą Bolesławowi Leśmianowi, zorganizowaną w 140. rocznicę urodzin i 80. rocznicę śmierci poety, wicemarszałek Maria Koc podkreśliła, że był on niewątpliwie wielkim twórcą, nie do końca uhonorowanym i docenionym za życia. Jak mówiła, celem wystawy jest popularyzacja twórczości Bolesława Leśmiana, tak by zajął należne mu miejsce w panteonie polskich poetów. Wicemarszałek Senatu przypomniała, że za życia poeta spotykał się z krytyką, chociaż w 1933 r. przyznano mu członkostwo w Polskiej Akademii Literatury. Recepcja jego twórczości zaczęła się zmieniać dopiero po II wojnie światowej. Wicemarszałek Maria Koc zapowiedziała podjęcie przez Senat na 50. posiedzeniu uchwały w sprawie uczczenia pamięci Bolesława Leśmiana, która zawiera apel skierowany do szkół oraz instytucji naukowych i kulturalnych, aby w swojej działalności popularyzowały postać, twórczość i idee poety.

W opinii dyrektora Instytutu Badań Literackich prof. Mikołaja Sokołowskiego Bolesław Leśmian to wielki i niezwykle aktualny poeta, prekursor wielu nurtów współczesnej poezji. Prof. Mikołaj Sokołowski przypomniał, że do odkrycia i lepszego zrozumienia jego twórczości przyczynili się wybitni powojenni badacze literatury polskiej, m.in. Jacek Trznadel, Jarosław Marek Rymkiewicz i Michał Głowiński. Jak zaznaczył, prezentowana w Senacie wystawa łączy wątki literackie i biograficzne, a jej ciemną kolorystykę wybrano nie bez przyczyny – odwołuje się ona do sfery nocy, podświadomości, wprowadza w świat Leśmianowskiej wyobraźni.

Zastępca dyrektora Narodowego Centrum Kultury Edward Chudzik stwierdził, że Bolesław Leśmian był poetą wyjątkowym, stawiającym przed czytelnikiem niemałe wymagania. Paradoks polega na tym, że mimo hermetyczności jego utwory trafiły do kultury masowej dzięki piosenkom śpiewanym przez Ewę Demarczyk czy Grzegorza Turnaua.

Ekspozycja, przygotowana przez Instytut Badań Literackich we współpracy z Narodowym Centrum Kultury, przypomina Bolesława Leśmiana, twórcę uznawanego obecnie za jedną z najbardziej nowatorskich i oryginalnych indywidualności literatury polskiej XX w., za życia określanego często mianem epigona Młodej Polski. Wystawa ukazuje artystę i myśliciela, wybitną postać życia artystycznego i duchowego XX-lecia międzywojennego, a także niektóre wątki biografii. Prezentuje Bolesława Leśmiana jako znakomicie wykształconego myśliciela i znawcę filozofii, poetę i teoretyka poezji, badacza mitów i mitotwórcę, dramatopisarza oraz praktyka i teoretyka teatru. Przypomina o jego udziale w życiu literackim i przyjaźniach z Francem Fiszerem, Arturem Oppmanem Or-Otem, Leopoldem Staffem czy Zenonem Przesmyckim „Miriamem”. Na wystawie ukazano kobiety jego życia: malarkę Celinę Sunderland, malarkę i żonę Zofię Chylińską, lekarkę Dorę Lebenthal oraz córki – Marię Ludwikę i aktorkę Wandę. Przywołano także miejsca związane z Bolesławem Leśmianem, m.in. Warszawę, Kijów, Monachium, Paryż, Iłżę, Hrubieszów i Zamość. Przypomniano, że Bolesław Leśmian był obiektem ataków antysemickich. Ekspozycja ukazuje również okoliczności śmierci poety, a także uroczystości pogrzebowe w Warszawie i Zamościu.