Posiedzenia Senatu

Senat na 24. posiedzeniu rozpatrzył 14 ustaw, do 4 wprowadził poprawki. Podjął też uchwałę upamiętniającą gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego. Izba zwiększyła z 15 do 16 liczbę członków Polonijnej Rady Konsultacyjnej.

Senatorowie wysłuchali również informacji o działalności Sądu Najwyższego i rzecznika praw dziecka w 2015 r., a także ministra rolnictwa na temat bieżącej sytuacji na podstawowych rynkach rolnych, uzgodnień Rady UE do Spraw Rolnictwa i Rybołówstwa dotyczących sytuacji na rynkach rolnych oraz planowanych środków wsparcia programu rozwoju głównych rynków rolnych w Polsce na lata 2016–2020. Ponadto Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji przedstawiła sprawozdanie z rozpatrzonych przez nią petycji w 2015 r.

Senatorowie uczcili minutą ciszy zmarłego 2 sierpnia 2016 r. kardynała Franciszka Macharskiego.

 

Poprawki Senatu do ustawy o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego

Ustawa, uchwalona przez Sejm na 23. posiedzeniu, 22 lipca 2016 r., na podstawie przedłożenia rządowego, przewiduje wprowadzenie od 1 stycznia 2017 r. obowiązkowej centralizacji rozliczeń podatku VAT w jednostkach samorządu terytorialnego. Zmiany te są konieczne w związku z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 29 września 2015 r. w sprawie wniesionej przez Wrocław przeciwko Ministerstwu Finansów, a także orzeczeniem Naczelnego Sądu Administracyjnego. Trybunał uznał, że jednostki budżetowe nie spełniają tzw. kryterium samodzielności, nie mogą zatem być samodzielnie podatnikiem podatku VAT. Oznacza to, że gmina będzie zobowiązana do rozliczania także czynności dokonywanych przez jej zakłady i jednostki budżetowe.

Ustawa przewiduje, że w wypadku korzystania przez samorządy z programów finansowanych ze środków unijnych i ewentualnej zmiany kwalifikowalności podatku VAT nie trzeba będzie zwracać tych środków, jeśli jednostka samorządu terytorialnego nie obniży kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabyć finansowanych ze środków unijnych, w tym w ramach korekty podatku naliczonego.

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zaproponowały przyjęcie  noweli z 14 poprawkami, co Izba poparła jednomyślnie, 89 głosami.

Jedna ze zmian uwzględnia w definicji kwalifikowalności podatku, że w katalogu aktów określających kryteria stanowiące podstawę do otrzymania środków unijnych mieszczą się akty wykonawcze wydane na podstawie ustaw. Kolejna zakłada, że definicja umowy o dofinansowanie nie powinna obejmować umów partnerstwa w rozumieniu ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Senat postanowił, że ostatnim dniem korzystania przez jednostkę organizacyjną samorządu ze zwolnienia określonego w przepisie ustawy jest dzień poprzedzający dzień podjęcia wspólnego rozliczenia podatku. Przyjął też, że jeśli przed dniem wejścia w życie ustawy nie zwrócono środków unijnych, to jednostka samorządu terytorialnego nie będzie mogła dokonać odliczenia podatku w tym zakresie. Izba zrezygnowała zatem z rozwiązania, zgodnie z którym jednostka samorządu terytorialnego decyzję o tym, czy zwrócić środki unijne i jednocześnie móc odliczyć podatek, czy też ich nie zwracać i nie mieć możliwości odliczenia podatku, mogłaby podjąć także po wejściu w życie ustawy, a przed dokonaniem korekty. Przyjęte przez Senat poprawki porządkują ponadto przepisy dotyczące składania przez jednostkę samorządu terytorialnego informacji o podjęciu rozliczenia wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi oraz zmieniają pouczenie zamieszczone we wzorach informacji składanych na podstawie rozpatrywanej ustawy.

Zmieniony został także termin wejścia w życie ustawy z 1 września 2016 r. na 1 października 2016 r. Pozostałe poprawki mają charakter doprecyzowujący i redakcyjny.

Senackie poprawki rozpatrzą teraz posłowie.

 

Ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – przyjęta z poprawkami

Nowelę przewidującą obniżenie od 1 stycznia 2017 r. stawki podatku CIT z 19 do 15% dla małych podatników oraz podatników rozpoczynających działalność Sejm uchwalił podczas 23. posiedzenia, 22 lipca 2016 r., na podstawie projektu rządowego. Preferencyjną stawką podatku nie zostaną objęte podatkowe grupy kapitałowe.

Wprowadzono także zmiany, które mają uszczelnić system podatkowy, m.in. określono zasady ustalania przychodu z tytułu objęcia udziałów w spółce w zamian za wkład niepieniężny, dookreślono katalog przypadków, w których dochód podatnika podlegającego ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu uznaje się za uzyskany w Polsce).

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych proponowała wprowadzenie do ustawy 2 poprawek doprecyzowujących odesłania w przepisach definiujących zagraniczne spółki kontrolowane zawarte w ustawach o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o podatku dochodowym od osób prawnych. Podczas dyskusji senatorowie: Marek Borowski, Leszek Czarnobaj, Robert Dowhan, Tomasz Grodzki, Wiesław Kilian i Kazimierz Kleina zaproponowali, aby obniżoną, 15-procentową, stawką podatku zostali objęci podatnicy prowadzący działalność gospodarczą jako osoby fizyczne. Za przyjęciem noweli z 2 poprawkami komisji głosowało 87 senatorów, 3 wstrzymało się od głosu.

Teraz do senackich zmian ustosunkuje się Sejm.

 

Ustawa o zmianie ustawy o usługach turystycznych oraz ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych – przyjęta bez poprawek

Izba, zgodnie z wnioskiem Komisji Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności, przyjęła ustawę w wersji uchwalonej przez Sejm z inicjatywy rządu na 23. posiedzeniu, 22 lipca 2016 r. Stanowisko takie poparło 88 senatorów, 2 wstrzymało się od głosu.

Nowelizacja zawiera rozwiązania, które mają wzmocnić system zabezpieczeń finansowych organizatorów turystyki i pośredników turystycznych na wypadek ich niewypłacalności. Przewiduje stworzenie tzw. drugiego filara zabezpieczeń finansowych – Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego (TFG), który ma stanowić wyodrębniony rachunek w Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym (UFG). Umożliwi on gromadzenie środków na wypadek, gdy zabezpieczenie finansowe organizatorów turystyki i pośredników turystycznych nie wystarczy na pokrycie kosztów powrotów i zwrot pieniędzy klientom za imprezę turystyczną, która nie została zrealizowana. Koszt obsługi TFG przez UFG będzie pokrywany ze składek biur podróży. Wysokość składki wynosić będzie od 0 do 30 zł od każdego klienta i będzie zależna od miejsca realizacji konkretnej imprezy turystycznej i od rodzaju zapewnianego w jej ramach środka transportu. W zależności od sytuacji na rynku turystycznym i wysokości środków zgromadzonych w TFG składkę będzie można podwyższyć lub obniżyć. Zgodnie z nowelizacją, ochroną – wynikającą z funkcjonowania TFG – będą objęci klienci biur podróży wpisanych do rejestru organizatorów turystyki i pośredników turystycznych mających siedzibę w Polsce niezależnie od wysokości wnoszonej składki.

Teraz nowela zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

 

Ustawa o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw – przyjęta bez poprawek

Senat jednomyślnie, 87 głosami, przyjął bez poprawek nowelę uchwaloną przez Sejm na 23. posiedzeniu, 19 lipca 2016 r., na podstawie projektu poselskiego. Wniosek taki złożyła Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej.

Nowela zmienia przepisy dotyczące przeznaczania środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, a także składu, organizacji i trybu działania Krajowej Rady Konsultacyjnej do Spraw Osób Niepełnosprawnych. Przewiduje, że firma, która pomimo obowiązku nie przekazuje pieniędzy na fundusz rehabilitacji, będzie musiała je zwrócić, a ponadto wpłacić 30% tej kwoty na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Uzupełniono także uregulowania dotyczące zasad umarzania należności na PFRON, rozkładania na raty ich spłat lub odroczenia terminu płatności.

Zgodnie z nowymi przepisami Krajowa Rada Konsultacyjna do Spraw Osób Niepełnosprawnych będzie organem opiniodawczo-doradczym pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych. Zakres jej działania rozszerzono o przedstawianie pełnomocnikowi opinii w sprawach standardów dotyczących realizacji zadań określonych w ustawie o rehabilitacji. Rada będzie mogła powoływać ekspertów, zapraszać do uczestnictwa w jej posiedzeniach przedstawicieli organów administracji publicznej i organizacji pozarządowych niereprezentowanych w niej, a także przedstawicieli wojewódzkich i powiatowych rad. Doprecyzowano ponadto zasady udziału w radzie przedstawicieli organizacji pozarządowych innych niż organizacje pracodawców i organizacje związkowe. W skład rady ma wejść 20 przedstawicieli takich organizacji pozarządowych oraz związków i porozumień organizacji pozarządowych działających na rzecz osób niepełnosprawnych. Określono również przesłanki do odwołania członka rady przed upływem kadencji.

W ustawie o języku migowym i innych środkach komunikowania się zmieniono przepis określający warunki, jakie musi spełnić przewodniczący Polskiej Rady Języka Migowego.

Ustawa zostanie teraz skierowana do podpisu prezydenta.

 

Poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, ustawy o pomocy społecznej oraz ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw

Celem noweli, uchwalonej przez Sejm na podstawie projektu poselskiego, podczas 23. posiedzenia, 22 lipca 2016 r., jest wyeliminowanie niekorzystnych rozwiązań dotyczących funkcjonowania jednostek zajmujących się wspieraniem rodziny, systemem pieczy zastępczej oraz pomocą społeczną. Chodzi w szczególności o możliwość łączenia placówek opiekuńczo-wychowawczych z ośrodkami pomocy społecznej i umiejscawiania ich w jednym budynku i na jednym terenie. Nowe przepisy zmierzają też do zapewniania tym jednostkom w sposób bardziej racjonalny wspólnej obsługi administracyjnej, finansowej i organizacyjnej.

Nowe przepisy wykluczają możliwość umiejscowienia placówek opiekuńczo-wychowawczych na jednej nieruchomości gruntowej i w jednym budynku z jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej, jednostkami organizacyjnymi systemu oświaty, ośrodkami wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie, podmiotami leczniczymi, jednostkami organizacyjnymi wymiaru sprawiedliwości, zakładem aktywności zawodowej czy izbą wytrzeźwień. Analogicznie wprowadzono ograniczenia w możliwości usytuowania w jednym budynku jednostek organizacyjnych pomocy społecznej z placówką zapewniająca całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku oraz jednostkami organizacyjnymi innych systemów.

Możliwe będzie łączenie określonych jednostek organizacyjnych pomocy społecznej. Na poziomie gminy będzie można połączyć ośrodek pomocy społecznej z ośrodkiem wsparcia, z wyłączeniem ośrodka wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi, jak również dom pomocy społecznej dla osób w podeszłym wieku z ośrodkiem wsparcia przeznaczonym dla osób starszych. Z kolei powiat będzie mógł łączyć powiatowe centrum pomocy rodzinie z ośrodkiem interwencji kryzysowej.

Na dostosowanie jednostek organizacyjnych wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej do wprowadzanych zmian samorządy będą miały czas do 31 grudnia 2019 r. Taki sam termin przewidziano na dostosowanie jednostek organizacyjnych pomocy społecznej.

Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej zaproponowała wprowadzenie do ustawy 3 poprawek, Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej – 1 poprawkę, jej mniejszość też 1 poprawkę. W trakcie debaty senator Ryszard Majer złożył 3 poprawki, których celem jest umożliwienie działania placówek opiekuńczo-wychowawczych za zgodą wojewody na jednej nieruchomości gruntowej oraz rozszerzenie zakazu łączenia placówek opiekuńczo-wychowawczych na specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie. Zmiany te zostały zaakceptowane przez Senat. W opinii Izby przepisy ustawy powinny umożliwiać wojewodzie wydawanie zezwoleń na funkcjonowanie placówek opiekuńczo-wychowawczych do 14 dzieci na jednej nieruchomości gruntowej, analogicznie do uprawnienia wydawania zezwoleń na funkcjonowanie takich placówek w jednym budynku. Senat uznał ponadto, że zakaz łączenia jednostek organizacyjnych pomocy społecznej powinien dotyczyć jedynie jednostek zapewniających całodobowe usługi dlatego w stosunku do tych jednostek rozszerzył katalog podmiotów, z którymi nie wolno im się łączyć, o specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie. Za przyjęciem ustawy z 4 poprawkami głosowało 63 senatorów, 2 było przeciw, 25 wstrzymało się od głosu.

Senackimi poprawkami zajmie się teraz Sejm.

 

Informacja o działalności Sądu Najwyższego w roku 2015

Informację przedstawiła Małgorzata Gersdorf, pierwszy prezes Sądu Najwyższego. Przypomniała, że podstawowym zadaniem Sądu Najwyższego jest orzecznictwo. W 2015 r. wpłynęło 173 zagadnień prawnych i 1507 zażaleń. Najwięcej skarg kasacyjnych wniesiono do izby cywilnej. Inne sprawy to apelacje od orzeczeń sądów wojskowych okręgowych, skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, sprawy z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów, skargi na przewlekłość postępowania i o wznowienie postępowania, wnioski o przekazanie sprawy innemu sądowi, sprawy o ułaskawienie i dyscyplinarne, także sędziów. Sąd Najwyższy rozpoznał 10 502 sprawy dyscyplinarne, w tym 82 dotyczyły sędziów; w 1 sprawie zniesiono sędziego ze stanowiska.

Prezes Małgorzata Gersdorf podkreśliła, że stopień złożoności prawa i interdyscyplinarności problemów powoduje, że coraz częściej Sąd Najwyższy odwołuje się do prawa międzynarodowego europejskiego i orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka lub Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Następnie omówiła najważniejsze orzeczenia poszczególnych izb Sądu Najwyższego.

 

Ustawa o zmianie ustawy – Prawo atomowe – przyjęta bez poprawek

Senat w wyniku głosowania, na wniosek Komisji Środowiska, przyjął ustawę w wersji uchwalonej przez Sejm na 22. posiedzeniu, 6 lipca 2016 r., na podstawie projektu poselskiego (62 głosy za, 27 – przeciw, 2 wstrzymujące się).

Nowela zmienia przepisy dotyczące powoływania i odwoływania wiceprezesów Państwowej Agencji Atomistyki oraz Rady do Spraw Bezpieczeństwa Jądrowego i Ochrony Radiologicznej. Wiceprezesów Państwowej Agencji Atomistyki będzie odwoływał minister środowiska bez konieczności wystąpienia z takim wnioskiem przez prezesa agencji.Minister środowiska będzie też powoływał i odwoływał członków Rady do Spraw Bezpieczeństwa Jądrowego i Ochrony Radiologicznej po zasięgnięciu opinii prezesa agencji. Powołanie przez ministra przewodniczącego, zastępcy przewodniczącego i sekretarza rady również nie będzie wymagać zasięgnięcia opinii prezesa agencji. Zwiększono ponadto maksymalną liczbę członków rady z 7 do 10.

Ustawa przewiduje wygaśnięcie kadencji obecnego składu rady z dniem jej wejścia w życie.

Nowe przepisy wejdą w życie, jeśli prezydent podpisze ustawę.

 

Ustawa o dostępie do zasobów genetycznych i podziale korzyści z ich wykorzystania – przyjęta bez poprawek

Izba jednomyślnie, 92 głosami, na wniosek Komisji Środowiska oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, przyjęła ustawę bez poprawek. Teraz zostanie ona skierowana do podpisu prezydenta.

Ustawa, uchwalona na podstawie projektu rządowego podczas 23. posiedzenia Sejmu, 19 lipca 2016 r., ma zapewnić stosowanie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 511/2014 z 16 kwietnia 2014 r. w sprawie środków zapewniających zgodność użytkowników w Unii z wymogami wynikającymi z Protokołu z Nagoi dotyczącego dostępu do zasobów genetycznych oraz uczciwego i sprawiedliwego podziału korzyści wynikających z wykorzystania tych zasobów.

Jednym z celów konwencji o różnorodności biologicznej, której Polska jest stroną, jest równy i sprawiedliwy podział korzyści wynikających z wykorzystywania zasobów genetycznych. Dla uszczegółowienia tego celu w 2010 r. przyjęto Protokół z Nagoi do Konwencji o różnorodności biologicznej o dostępie do zasobów genetycznych oraz sprawiedliwym i równym podziale korzyści wynikających z wykorzystania tych zasobów.

Ustawa ustanawia krajowy system mający zapewnić kontrolę użytkowania w Polsce zasobów genetycznych pozyskanych z państw, które zgodnie z Protokołem z Nagoi prawnie uregulowały dostęp do swoich zasobów. Jak wynika z uzasadnienia do projektu ustawy nie ma potrzeby uregulowania kwestii dotyczących dostępu do polskich zasobów genetycznych, ponieważ obowiązujące obecnie przepisy wystarczająco je zabezpieczają.

 

Ustawa o zmianie ustawy o Krajowej Szkole Administracji Publicznej – przyjęta bez poprawek

Nowelizacja,uchwalona na 22. posiedzeniu Sejmu, 6 lipca 2016 r., na podstawie projektu rządowego, rozszerza kompetencje Krajowej Szkoły Administracji Publicznej (KSAP) o realizację szkoleń dla pracowników administracji publicznej. Szkolenia będą mogli zlecać dysponenci poszczególnych części budżetowych, czyli m.in. ministrowie i szefowie innych instytucji, a także szef Służby Cywilnej, do którego zadań należy m.in. planowanie, organizowanie i nadzorowanie tzw. szkoleń centralnych. Będzie to możliwe na podstawie uprzednio zawartego porozumienia pomiędzy dyrektorem KSAP a szefem Służby Cywilnej. Szkolenia powierzane KSAP mają być finansowane w formie dotacji celowej lub z części budżetu, którą dysponuje instytucja zlecająca szkolenie. 

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej rekomendowała Izbie przyjęcie noweli bez poprawek. Stanowisko takie poparło 62 senatorów, 28 było przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.

Ustawa zostanie teraz skierowana do podpisu prezydenta.

 

Ustawa o zmianie ustawy o publicznym transporcie zbiorowym – przyjęta bez poprawek

Senat jednomyślnie, 92 głosami, przyjął bez poprawek nowelę uchwaloną z jego inicjatywy na 23. posiedzeniu Sejmu 21 lipca 2016 r. Taki wniosek przedstawiły Komisja Infrastruktury oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej.

Nowela przesuwa z 1 stycznia 2017 r. na 1 stycznia 2018 r. termin wejścia w życie niektórych przepisów ustawy z o publicznym transporcie zbiorowym. Ma to umożliwić samorządom wywiązanie się z zadań w zakresie organizowania publicznego transportu zbiorowego oraz wyeliminować ryzyko utraty przez pasażerów dostępu do ulgowych biletów. O rok później ma wejść w życie m.in. przepis, zgodnie z którym rekompensatę otrzymywać będą wyłącznie przewoźnicy, z którymi organizatorzy, czyli jednostki samorządu terytorialnego, zawarli umowę o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego.

Nowela zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

 

Poprawka Senatu do ustawy o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego

Izba 90 głosami, zgodnie z rekomendacją Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej wprowadziła 1 poprawkę technicznolegislacyjną do ustawy uchwalonej przez Sejm na 23. posiedzeniu, 21 lipca 2016 r., na podstawie projektu poselskiego. Teraz ustosunkują się do niej posłowie.

Nowela wydłuża z 31 grudnia 2015 r. do 31 grudnia 2020 r. termin, w którym zakładający lotnisko, zarządzający lotniskiem oraz Polska Agencja Żeglugi Powietrznej będą mogli korzystać z rozwiązań przewidzianych w tzw. specustawie lotniskowej, określającej zasady i warunki przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego, zasady nabywania nieruchomości pod takie inwestycje oraz organy, które są właściwe w tych sprawach.

 

Ustawa o zmianie ustawy – Prawo lotnicze – przyjęta bez poprawek

Ustawa została uchwalona na 23. posiedzeniu Sejmu, 22 lipca 2016 r., na podstawie projektu poselskiego. Zmienione zostały m.in. zasady działania Państwowej Komisji Badania Wypadków Lotniczych, a także uproszczona została procedura otwarcia lotnisk użytku wyłącznego do użytku publicznego.

Zgodnie z nowymi przepisami Państwowa Komisja Badania Wypadków Lotniczychbędzie miała prawo nie tylko do prowadzenia badań zdarzeń lotniczych, ale także do ich nadzorowania. Nowelizacja zmienia też zasady powierzania funkcji przewodniczącego komisji, zastępców przewodniczącego, sekretarza i członków. Będą oni powoływani na 4 lata przez ministra transportu. Zastępcy przewodniczącego i sekretarz komisji będą powoływani na wniosek przewodniczącego, a członkowie – po zasięgnięciu jego opinii. W skład komisji będą wchodzili specjaliści z zakresu prawa lotniczego, szkolenia lotniczego, ruchu lotniczego, eksploatacji lotniczej i inżynierowie – konstruktorzy lotniczy.

Ponadto doprecyzowano przepis przewidujący możliwość czasowego otwierania do użytku publicznego lotnisk użytku wyłącznego. Lotnisko takie będzie mogło zostać otwarte dla wszystkich statków powietrznych w terminach i godzinach ustalonych przez zarządzającego tym lotniskiem i podanych do publicznej wiadomości. Po dokonaniu wpisu do rejestru lotnisk zmiany w zakresie dostępności dla użytkowników lotnisko to stanie się lotniskiem użytku publicznego niepodlegającym certyfikacji.

Komisja Infrastruktury wnosiła o przyjęcie ustawy bez poprawek. Senator Piotr Florek proponował, aby członkiem Państwowej Komisji Badania Wypadków Lotniczych mogła zostać osoba, która ma także co najmniej 2-letnie doświadczenie w zakresie prac związanych z badaniem zdarzeń lotniczych. W wyniku głosowania Izba poparła wniosek komisji (62 głosy za, 27 – przeciw, 3 wstrzymujące się).

Ustawa wejdzie w życie, jeśli podpisze ją prezydent.

 

Ustawa o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw – przyjęta bez poprawek

Celem nowelizacji, uchwalonej przez Sejm na 23. posiedzeniu, 21 lipca 2016 r., na podstawie projektu rządowego, jest zapewnienie przejrzystego i racjonalnego procesu oceny celowości inwestycji w ochronie zdrowia, która będzie miała zasadnicze znaczenie dla rozwoju ochrony zdrowia w Polsce. Chodzi o dostosowanie podaży usług medycznych do rzeczywistych potrzeb mieszkańców. Ocena celowości inwestycji zostanie oparta na racjonalnych i wiarygodnych przesłankach. Wojewoda będzie wydawał opinie w tym zakresie przede wszystkim w oparciu o mapy potrzeb zdrowotnych (dla danego województwa), priorytety dla regionalnej polityki zdrowotnej oraz dane z rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą. Podstawą do wydania pozytywnej opinii o celowości inwestycji będzie jej ocena dokonywana w oparciu o formularz zwany Instrumentem Oceny Wniosków Inwestycyjnych w Sektorze Zdrowia. Przed wydaniem opinii wojewoda będzie musiał uzyskać stanowisko dyrektora oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Podmioty będą miały możliwość uzyskania dodatkowych punktów w konkursie w przypadku prowadzenia inwestycji pozytywnie ocenianych przez wojewodów z wykorzystaniem Instrumentu Oceny Wniosków Inwestycyjnych w Sektorze Zdrowia. Najwyżej premiowana będzie racjonalność i efektywność udzielanych świadczeń, przy zachowaniu odpowiedniej ich jakości i dostępności, a także kompleksowość i ciągłość. Brak pozytywnej opinii o celowości inwestycji będzie skutkował przyznaniem mniejszej liczby punktów, a podmiot będzie musiał przedstawić ofertę znacznie korzystniejszą od innych, które uzyskały pozytywną opinię wojewody. W przypadku wielu inwestycji infrastrukturalnych w ochronie zdrowia uzyskanie pozytywnej opinii o celowości inwestycji będzie konieczne przy składaniu wniosków o dofinansowanie z UE. Również w sytuacji gdy podmiot leczniczy będzie chciał zrealizować inwestycję z własnych środków, posiadanie opinii będzie ważną informacją o zasadności jego działań. Opinia o celowości inwestycji będzie wydawana w terminie 45 dni od dnia złożenia wniosku.

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisja Zdrowia proponowały przyjęcie ustawy bez poprawek. Wniosek legislacyjny złożył senator Tomasz Grodzki. Stanowisko komisji poparło 62 senatorów, 30 było przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.

Teraz nowela zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

 

Ustawa zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy – Prawo o notariacie oraz ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw – przyjęta bez poprawek

Izba 89 głosami, przy 2 przeciwnych, przyjęła nowelizację w wersji uchwalonej przez Sejm na 23. posiedzeniu, 22 lipca 2016 r., na podstawie projektu rządowego, o co wniosły Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisja Ustawodawcza.

Ustawa rozszerza zakres rejestru spadkowego na europejskie poświadczenie spadkowe,czyli dokumenty wydawane na podstawie przepisów unijnych z 2012 r., potwierdzające prawa do spadku. W rejestrze mają się ponadto znaleźć orzeczenia sądów i czynności notariuszy dotyczące zmiany, uchylenia lub sprostowania takich poświadczeń.

Nowela doprecyzowuje też przepisy dotyczące aktów poświadczenia dziedziczenia, informacji zamieszczanych i udzielanych z rejestru spadkowego oraz trybu składania przez notariuszy wniosków o wpis w księdze wieczystej. 

Ustawa wejdzie w życie, jeśli podpisze ją prezydent.

 

Ustawa o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych – przyjęta bez poprawek

Nowelizacja, uchwalona na 23. posiedzeniu Sejmu, 19 lipca 2016 r., na podstawie projektu rządowego, dostosowuje polskie prawo do dyrektywy Rady nr 93/83/EWG z dnia 27 września 1993 r. w sprawie koordynacji niektórych zasad dotyczących prawa autorskiego oraz praw pokrewnych stosowanych w odniesieniu do przekazu satelitarnego oraz retransmisji drogą kablową. Zgodnie z nowymi przepisami, obowiązek pośrednictwa organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi ma nie dotyczyć praw, z których organizacja radiowa lub telewizyjna korzysta w odniesieniu do jej własnych transmisji, niezależnie od tego, czy dane prawa należą do tej organizacji, czy też zostały na nią przeniesione przez innego uprawnionego. 

Komisja Kultury i Środków Przekazu wniosła o wprowadzenie do ustawy 1 poprawki, jednak Izba 66 głosami, przy 4 przeciwnych i 21 wstrzymujących się, poparła propozycję senatora Marka Martynowskiego przyjęcia ustawy bez poprawek.

Teraz nowelizacja zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

 

Uchwała w 50. rocznicę śmierci gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego

Senat 85 głosami, przy 4 wstrzymujących się, podjął uchwałę, w której oddał hołd gen. Tadeuszowi Borowi-Komorowskiemu, „wybitnemu Polakowi, uczestnikowi dramatycznych wydarzeń XX wieku, legendarnemu dowódcy największej podziemnej armii świata w czasach II wojny światowej”. Przypomniano w niej m.in., że latem 1941 r. przedostał się on do Warszawy i został zastępcą komendanta głównego Związku Walki Zbrojnej – dowódcy Armii Krajowej. W lipcu 1943 r. został dowódcą Armii Krajowej, a rok później podjął decyzję o wybuchu Powstania Warszawskiego. W Radiu Wolna Europa po latach mówił: „Gdybyśmy się zachowali biernie, Warszawa nie uniknęłaby zniszczeń i strat. Musieliśmy się liczyć z tym, że jeśli stolica stanie się polem bitwy i walk ulicznych między Niemcami a Sowietami, może ją czekać los Stalingradu”.

30 września 1944 r. został mianowany przez prezydenta Władysława Raczkiewicza Naczelnym Wodzem. Obowiązki przejął dopiero 28 maja 1945 r., gdy po okresie niewoli w oflagu, do której trafił po upadku Powstania Warszawskiego, dotarł do Londynu i zamieszkał na stałe w Wielkiej Brytanii. Naczelnym Wodzem był do 8 listopada 1946 r. W latach 1947–1949 pełnił funkcję premiera rządu emigracyjnego. Zmarł nagle 24 sierpnia 1966 r.

 

Informacja o działalności Rzecznika Praw Dziecka za rok 2015 wraz z Uwagami o stanie przestrzegania praw dziecka

Przedstawiając informację, rzecznik praw dziecka Marek Michalak zapewnił, że wszystkie podejmowane przez niego działania w 2015 r., tak jak w latach poprzednich, miały na celu zapewnienie pełnego i harmonijnego rozwoju dziecka, prowadzone były z poszanowaniem jego podmiotowości i godności. Dodał, że wprowadzone w 2015 r. zmiany do ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka zapewniły sprawniejsze działanie instytucji rzecznika. Istotne było nadanie rzecznikowi praw dziecka prawa do odmowy ujawnienia danych osoby, od której rzecznik uzyskał informację o naruszeniu praw lub dobra dziecka, oraz dokumentacji zgromadzonej w toku badania sprawy.

W 2015 r. do Biura Rzecznika Praw Dziecka wpłynęły 49 674 sprawy. Rzecznik praw dziecka skierował do ministrów, organów oraz instytucji 116 wystąpień o charakterze generalnym. Ponadto korzystając z ustawowych kompetencji 231 razy zgłaszał swój udział w postępowaniach sądowych i brał w nich udział na prawach przysługujących prokuratorowi.

W obszarze ochrony prawa dziecka do życia i ochrony zdrowia w 2015 r. do rzecznika praw dziecka zgłoszono 6119 spraw. Rzecznik zwracał się do organów i instytucji o podjęcie działań lub udzielenie informacji w sprawach dotyczących m.in. dostępności do lekarzy specjalistów, kosztów leczenia, epidemii próchnicy, dostępności do leczenia sanatoryjnego, rehabilitacji dzieci, ochrony życia i zdrowia dziecka nienarodzonego, szczepień ochronnych, przestrzegania praw małoletnich pacjentów, tzw. okien życia, koszyka świadczeń gwarantowanych dla dzieci, organizacji opieki zdrowotnej nad populacją wieku rozwojowego, organizacji i funkcjonowania placówek służby zdrowia, błędów lekarskich i dochodzenia roszczeń związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych, monitorowania od momentu urodzenia losów dziecka oraz bezpieczeństwa na salach i placach zabaw.

We wskazanym zakresie tematycznym rzecznik praw dziecka podejmował działania w sprawach indywidualnych, a także skierował 17 wystąpień generalnych. W wystąpieniach generalnych rzecznik stanowczo zareagował na rekomendację Komitetu Praw Dziecka ONZ zalecającą likwidację tzw. okien życia. Protest wyraził podczas obrad Komitetu Praw Dziecka w Genewie i później wielokrotnie, w tym w odpowiedziach na pisemne rekomendacje komitetu. W ocenie rzecznika tzw. okna życia są ważnym elementem uzupełniającym ochronę fundamentalnego prawa dziecka do życia, dlatego po raz kolejny zajął stanowisko, że wobec kolizji naturalnego prawa do życia z innym prawem to prawu do życia należy przypisać pierwszeństwo. Pogląd rzecznika praw dziecka został podzielony przez ministra rodziny, pracy i polityki społecznej.

Kierując do poszczególnych organów i instytucji wnioski, uwagi, rekomendacje i postulaty, rzecznik praw dziecka zwracał uwagę m.in. na problem zmniejszającej się liczby dzieci i młodzieży korzystających z lecznictwa uzdrowiskowego – zagadnienie to poruszane jest przez rzecznika od 2010 r.; na konieczność priorytetowego traktowania wyceny rehabilitacji ogólnoustrojowej dzieci w warunkach stacjonarnych; na problem dostępności, jakości i efektywności opieki stomatologicznej dla dzieci i młodzieży; na zagadnienie zapobiegania chorobom zakaźnym w kontekście zwiększającej się liczby rodziców odmawiających dzieciom szczepień ochronnych; na zbyt łatwy dostęp do produktów leczniczych wydawanych bez recepty i zawierających substancje, które mają działanie psychoaktywne oraz uzależniające lub w inny sposób negatywnie wpływające na zdrowie człowieka poprzez działania niepożądane czy interakcje; na konieczność wyodrębnienia koszyka świadczeń gwarantowanych dla dzieci. Część postulatów zgłaszanych przez rzecznika w wystąpieniach generalnych została uwzględniona.

Jeśli chodzi o kategorię spraw dotyczących prawa dziecka do wychowania w rodzinie, to w 2015 r. zgłoszono ich do rzecznika praw dziecka 24 851. Podejmując interwencje, rzecznik zwracał się do organów i instytucji o podjęcie działań lub udzielenie informacji w sprawach dotyczących między innymi realizacji prawa dziecka do obojga rodziców, realizacji kontaktów dziecka z rodzicami, realizacji orzeczeń sądowych, małych dzieci w systemie pieczy zastępczej, procedury wysłuchania małoletnich, ochrony praw dziecka w postępowaniach prowadzonych na podstawie konwencji haskiej dotyczącej cywilnych aspektów uprowadzenia dziecka za granicę, prawa dziecka do poznania tożsamości, postępowania o odebranie osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod jej opieką, małoletnich matek w różnego rodzaju placówkach, wsparcia rodziny biologicznej przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, przestrzegania praw dzieci umieszczonych w systemie pieczy zastępczej, ochrony praw dziecka w procedurze adopcyjnej, funkcjonowania placówek wsparcia dziennego, ochrony praw małoletnich cudzoziemców oraz ratyfikacji III Protokołu Fakultatywnego do Konwencji o prawach dziecka.

We wskazanym zakresie tematycznym rzecznik praw dziecka podejmował działania w sprawach indywidualnych, ale także skierował 19 wystąpień o charakterze generalnym.

W obszarze ochrony prawa dziecka do godziwych warunków socjalnych w 2015 r. do rzecznika praw dziecka zgłoszono 3240 spraw. Rzecznik zwracał się do organów instytucji o podjęcie działań lub udzielenie informacji w sprawach dotyczących m.in. alimentacji dzieci oraz świadczeń z funduszu alimentacyjnego, problemów mieszkaniowych, w tym eksmisji, egzekucji świadczeń alimentacyjnych za granicą zasądzonych orzeczeniami polskich sądów, zabezpieczenia posiłków dla dzieci, roszczeń majątkowych wobec dziecka, przyznania zasiłku macierzyńskiego lub renty rodzinnej w drodze wyjątku, procedury przyznawania świadczeń rodzinnych, przyznawania świadczeń w ramach koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego oraz świadczeń wynikających z orzeczenia o niepełnosprawności. We wskazanym zakresie tematycznym rzecznik praw dziecka podejmował działania w sprawach indywidualnych, ale także skierował 12 wystąpień o charakterze generalnym.

W obszarze ochrony prawa dziecka do nauki w 2015 r. do rzecznika praw dziecka zgłoszono 8307 spraw. Rzecznik zwracał się do organów instytucji o podjęcie działań lub udzielenie informacji w sprawach dotyczących m.in. ocenienia uczniów, odpowiedzialności dyscyplinarnej nauczycieli, przyjmowania dzieci do żłobka i ich pobytu w nim, organizacji pracy szkół, treści podstawy programowej kształcenia ogólnego, procesu rekrutacji dzieci do przedszkoli, pobytu w placówce dziecka przewlekle chorego, wsparcia dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w przedszkolach i szkołach; wyrównywania braków edukacyjnych i pomocy psychologiczno-pedagogicznej; nierównego traktowania i dyskryminacji dzieci; bezpieczeństwa i higieny w przedszkolu i w szkole; wagi tornistrów uczniów; żywienia w jednostkach systemu oświaty; dożywiania dzieci w szkole; funkcjonowania młodzieżowych ośrodków wychowawczych; organizacji wypoczynku dzieci i młodzieży; zasadności wniosków kierowanych w sprawach uczniów do sądów i organów ścigania; dowożenia dzieci do szkół i przedszkoli, w tym dzieci z niepełnosprawnością; oraz często pojawiającego się problemu wszawicy.

We wskazanym zakresie tematycznym rzecznik podejmował działania w sprawach indywidualnych, a także skierował 25 wystąpień o charakterze generalnym, w których zwrócił uwagę m.in. na konieczność dokonania zmiany przepisów prawa dotyczących odpowiedzialności dyscyplinarnej nauczycieli; na problem w stosowaniu w polskich szkołach cyfrowego systemu oceniania; na organizację zajęć wychowania do życia w rodzinie; na konieczność podjęcia działań w związku z nieprawidłowościami w funkcjonowaniu specjalnych ośrodków wychowawczych; na zabezpieczenie środków na edukację dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym dzieci z niepełnosprawnościami; na pobyt małoletnich niebędących obywatelami polskimi na terenie Polski w celach resocjalizacyjnych; na potrzeby dzieci, które mają niesłyszących rodziców – CODA.

Powołany przez rzecznika praw dziecka Zespół do spraw standaryzacji pobytu dzieci w pieczy zastępczej opracował dokument dotyczący standaryzacji pobytu dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Standaryzacja w ocenie rzecznika pozwoli na poprawę respektowania praw dziecka w placówkach opiekuńczo wychowawczych. Rzecznik zwrócił się do ministra pracy o podjęcie działań w zakresie upowszechniania przedmiotowego dokumentu. Ponadto rzecznik zgłosił propozycję zmian do rozporządzenia w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej. Skutkiem działań rzecznika było wspólne wystąpienie rzecznika i ministra pracy do starostów, przekazujące rekomendacje w tej kwestii. Wypracowany przez zespół dokument pod nazwą „Zalecenia dotyczące pobytu dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych” stanowi rekomendowane, jeśli chodzi o prawa dziecka, zasady organizowania pobytu dzieci w placówkach.

Jeśli chodzi o prawa dziecka do ochrony przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem, demoralizacją, zaniedbaniem oraz innym złym traktowaniem, w 2015 r. rzecznik praw dziecka podjął 5172 sprawy. Rzecznik zwracał się do organów i instytucji o podjęcie działań lub udzielenie informacji w sprawach dotyczących m.in. zaniedbywania i przemocy w środowisku domowym, przemocy fizycznej, psychicznej i seksualnej, przemocy rówieśniczej, przemocy w szkołach, przedszkolach, żłobkach oraz innych formach opieki, przemocy w placówkach wychowawczych, socjoterapeutycznych i resocjalizacyjnych, naruszenia prawa do prywatności oraz niegodziwego traktowania dzieci. We wskazanym zakresie rzecznik praw dziecka podejmował działania w sprawach indywidualnych, a także skierował 13 wystąpień generalnych. W wystąpieniach generalnych rzecznik zwrócił uwagę m.in. na: konieczność podjęcia prac legislacyjnych mających na celu zwiększenie ochrony praw dziecka poprzez zapewnienie profesjonalnej jego reprezentacji w postępowaniu sądowym – chodzi o tzw. kuratora procesowego; objęcie dzieci powyżej 15. roku życia obligatoryjnym przesłuchaniem w przyjaznych warunkach w postępowaniu karnym; zakaz zajmowania stanowisk, zawodów albo działalności związanych z wychowaniem, edukacją, leczeniem małoletnich oraz opieką nad nimi.

W zakresie działalności kontrolnej z własnej inicjatywy lub z uwagi na zgłoszenie, sygnalizację naruszenia praw dziecka rzecznik praw dziecka w ramach współpracy z Najwyższą Izbą Kontroli dokonał analizy wskazanych przez NIK 33 akt spraw opiekuńczych, w których decyzją sądów odebrano dzieci z rodziny. Analiza postępowań sądowych nie wykazała naruszenia praw dziecka.

Rzecznik przeprowadził 162 badania stanu przestrzegania praw dziecka na miejscu. Objęto nimi formy pieczy zastępczej, młodzieżowy ośrodek socjoterapii, młodzieżowy ośrodki wychowawcze, samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej, centrum usług socjalnych, przytulisko dla kobiet, dom pomocy społecznej oraz wypoczynek dzieci i młodzieży. Badania wykazały wiele nieprawidłowości. W każdej z takich spraw zostały wydane uwagi i wnioski końcowe.

Rzecznik przeprowadził badanie stanu przestrzegania praw dziecka w 32 losowo wybranych placówkach opiekuńczo-wychowawczych z terenu całej Polski, w których przebywają dzieci w wieku od 0 do 6 lat. Badanie wykazało nieprawidłowości dotyczące umieszczania małych dzieci w placówkach pieczy instytucjonalnej wbrew przepisom ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.

 

Sprawozdanie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji z rozpatrzonych w 2015 r. petycji

Sprawozdanie przedstawił przewodniczący komisji praw człowieka senator Seweryński. Poinformował, że w 2015 r. marszałek Senatu skierował do komisji 13 petycji, w tym 8 zbiorowych, 4 indywidualne i 1 wielokrotną. Komisja pracowała nad tymi petycjami na 16 posiedzeniach –14 w VIII kadencji i 2 w IX kadencji. Od września 2015 r. wnoszenie i rozpatrywanie petycji reguluje ustawa.

Senator Seweryński podkreślił, że w pracach nad petycjami komisja przyjęła tryb indywidualnego rozpatrywania każdej z nich, po zaprezentowaniu petycji na forum komisji przeprowadzano dyskusję, zwracano się również o informacje, opinie i stanowiska do organów państwowych związanych problematyką tych petycji, a także do ekspertów. W posiedzeniach komisji uczestniczyli przedstawiciele ministerstw, urzędów, instytucji i organizacji pozarządowych realizujących zadania z zakresu, którego dotyczyły petycje.

Na podstawie analizy 22 petycji komisja przygotowała 4 projekty ustaw o: promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy; podatkach i opłatach lokalnych; kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego; uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego.

W petycjach rozpatrzonych przez komisję wnoszący petycje postulowali: wyłączenie z definicji dochodu dla świadczeń rodzinnych kwoty umorzenia zaległości czynszowych; zmianę zasad podziału dochodów jednostek samorządu terytorialnego; zmianę uprawnień do poświadczania zgodności kopii dokumentów z oryginałami w postępowaniu administracyjnym; wyeliminowanie z obrotu handlowego substancji psychoaktywnych, tzw. dopalaczy; zmianę przepisów w sprawie kryteriów i sposobu stwierdzania śmierci mózgowej; zmianę definicji tymczasowego pomieszczenia w kontekście ustawy o ochronie praw lokatorów, wprowadzenie uprawnień do bezpłatnych leków dla osób najuboższych i przewlekle chorych dorosłych i dzieci, zabezpieczenie odpowiedzialności inwestora za zobowiązania wobec podwykonawców w umowach o roboty budowlane, zmianę przepisów prawa rodzinnego i opiekuńczego, zwłaszcza w odniesieniu do praw ojców, zmianę sytemu ubezpieczeń społecznych, tak by przedsiębiorcy niezatrudniający pracowników, prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą płacili składki do ZUS dopiero po uzyskaniu dochodu.

Ponadto w 2 petycjach postulowano podjęcie uchwał okolicznościowych w sprawie upamiętnienia 630. rocznicy zawarcia unii w Krewie oraz w sprawie upamiętnienia ofiar Obławy Augustowskiej z lipca 1945 r.

W 2015 r. przeprowadzono m.in. kampanię informacyjną „Petycja Twoje Prawo”, zorganizowano też konferencję „Ustawa o petycjach – impuls dla aktywności obywatelskiej”.

 

Informacja ministra rolnictwa i rozwoju wsi na temat: bieżącej sytuacji na podstawowych rynkach rolnych, uzgodnień Rady UE do spraw Rolnictwa i Rybołówstwa dotyczących sytuacji na rynkach rolnych oraz planowanych środków wsparcia programu rozwoju głównych rynków rolnych w Polsce na lata 2016–2020

Przedstawiając sytuację na podstawowych rynkach rolnych, czyli zbóż, rzepaku, wieprzowiny, wołowiny, drobiu, mleka i przetworów mlecznych, cukru, owoców i warzyw,minister rolnictwa Krzysztof Jurgiel wskazał na nierównowagę podażowo-popytową na rynku mleka. Wyjaśnił, że zwiększona produkcja mleka i podaż produktów mleczarskich na rynku krajowym i unijnym jest spowodowana zniesieniem tzw. kwot mlecznych, mniejszym popytem na produkty mleczarskie na rynkach krajów rozwijających się oraz embargiem rosyjskim na produkty rolno-spożywcze, w tym mleczarskie, z Unii Europejskiej. Minister rolnictwa poinformował, że w pierwszych 5 miesiącach 2016 r. mleczarnie skupiły 4,7 mld kg mleka, tj. o 6,7% więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Wysoka dynamika skupu mleka spowodowała zwiększoną produkcję wszystkich przetworów mlecznych, w szczególności proszku mlecznego i masła. Jednakże utrzymujące się niskie ceny przetworów mlecznych powodują, że nawet pomimo wzrostu wolumenu polskiego eksportu artykułów mleczarskich w I kwartale 2016 r. spadkowe tendencje cen skupu mleka pogłębiały się. Cena skupu mleka spadła od początku 2016 r. o prawie 11%, do poziomu poniżej 103 zł za 100 kg w maju i w czerwcu 2016 r. W stosunku do 2014 r. cena skupu mleka jest niższa o 25%. Minister Krzysztof Jurgiel wyraził nadzieję, że wynegocjowany przez niego pakiet wsparcia rynku mleka pozwoli na jak najszybsze odwrócenie tej tendencji.

Minister rolnictwa omówił też niektóre inicjatywy podejmowane przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu poprawy i stabilizacji na rynkach rolnych, m.in. projekt ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi, projekt ustawy o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, propozycja wprowadzenia obowiązku podawania informacji o kraju pochodzenia dla mięsa ze świń, drobiu, owiec i kóz sprzedawanego bez opakowań, projekt uruchomienia platformy żywnościowej, stworzenia polskiego holdingu rolno-spożywczego czy też odtworzenia i wsparcia lokalnych rynków rolnych.

Następnie minister Krzysztof Jurgiel poinformował o uzgodnieniach Rady Unii Europejskiej do Spraw Rolnictwa i Rybołówstwa dotyczących sytuacji na rynkach rolnych oraz planowanych środkach wsparcia. W związku z trudną sytuacją na rynku mleka na posiedzeniu Rady Unii Europejskiej do Spraw Rolnictwa i Rybołówstwa 18 lipca Komisja Europejska zaprezentowała tzw. lipcowy pakiet wsparcia w kwocie 500 mln euro, który obejmuje ograniczenie produkcji mleka (14 euro za 100 kg mleka, które nie zostanie dostarczone do skupu, przez 3 miesiące), tzw. warunkową pomoc dostosowawczą (pomoc dla producentów mleka lub rolników z innych sektorów hodowlanych, po spełnieniu określonych wymagań), wydłużenie okresu interwencji publicznej dla odtłuszczonego mleka w proszku do końca 2017 r. Wydłużone do końca lutego 2017 r. zostanie także stosowanie dopłat do prywatnego przechowania odtłuszczonego mleka w proszku. Przewiduje się również przedłużenie możliwości dobrowolnego zarządzania podażą przez uznane organizacje producentów i ich zrzeszenia oraz organizacje międzybranżowe, jak również spółdzielnie mleczarskie. Komisja Europejska potwierdziła też zaktualizowanie wsparcia dotyczącego wycofania produktów z rynku, dokonywanego przez organizacje producentów owoców i warzyw, jak również wcześniejsza wypłata zaliczek w wysokości 70% z tytułu płatności bezpośrednich oraz 85% z tytułu płatności obszarowych w ramach rozwoju obszarów wiejskich do 6 października 2016 r. po zakończeniu kontroli administracyjnej.

W ramach dotychczasowych działań na poziomie Unii Europejskiej, poprawiających sytuację na rynkach rolnych, wprowadzono nadzwyczajne środki wsparcia w sektorze mleka i wieprzowiny w kwocie 28,9 mln euro. Rząd na realizację wsparcia przeznaczył kwotę z budżetu krajowego w wysokości równej środkom unijnym, dzięki czemu łączna pula dostępnych środków finansowych na wsparcie producentów mleka i świń wyniosła 245,7 mln zł, po 122 mln zł. Wsparciem objęto 91 tys. producentów mleka oraz 63 tys. producentów wieprzowiny.

Na zakończenie swojego wystąpienia minister rolnictwa przedstawił przygotowany przez jego resort program rozwoju głównych rynków rolnych w Polsce.