Posiedzenia Senatu

Na 9. posiedzeniu Senat rozpatrzył 6 ustaw i nie wniósł do nich poprawek. Podjął też uchwałę ustanawiającą rok 2016 Rokiem Jubileuszu 1050-lecia Chrztu Polski.

Ustawa o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw – przyjęta bez poprawek

Nowela, uchwalona przez Sejm na 8. posiedzeniu, 15 stycznia 2015 r., na podstawie projektu poselskiego, dostosowuje do wyroku TK z 30 lipca 2014 r. (sygn. akt K 23/11) przepisy dotyczące kontroli operacyjnej i dostępu służb państwowych do danych telekomunikacyjnych, pocztowych i internetowych. Trybunał orzekł, że niekonstytucyjne są: część podstaw prawnych kontroli operacyjnej; brak niezależnej kontroli pobierania danych telekomunikacyjnych przez służby; brak zasad niszczenia podsłuchów osób zaufania publicznego (np. adwokatów czy dziennikarzy); brak obowiązku niszczenia zgromadzonych danych nieprzydatnych. Nakazał też określić maksymalny czas trwania czynności operacyjnych wobec jednostki, która w rozsądnym czasie po ich zakończeniu powinna być o nich informowana.

Zgodnie z nowelą, kontrola operacyjna, po uprzedniej zgodzie sądu, ma polegać na: podsłuchu; podglądzie osób w pomieszczeniach, środkach transportu lub miejscach innych niż publiczne; kontroli korespondencji (w tym elektronicznej); kontroli przesyłek; uzyskiwaniu danych z informatycznych nośników danych, telekomunikacyjnych urządzeń końcowych, systemów informatycznych i teleinformatycznych.

Ustawa doprecyzowuje, że kontrola operacyjna, po uprzedniej zgodzie sądu, ma polegać na: uzyskiwaniu i utrwalaniu obrazu lub dźwięku osób z pomieszczeń, środków transportu lub miejsc innych niż miejsca publiczne, uzyskiwaniu i utrwalaniu treści korespondencji, w tym korespondencji prowadzonej za pomocą środków komunikacji elektronicznej, uzyskiwaniu i utrwalaniu danych zawartych w informatycznych nośnikach danych, telekomunikacyjnych urządzeniach końcowych, systemach informatycznych i teleinformatycznych. Łączny okres kontroli nie może przekroczyć 18 miesięcy; nie dotyczy to kontrwywiadu.

Ustawa nakazuje niezwłoczne, komisyjne i protokolarne niszczenie materiałów objętych bezwzględnym zakazem dowodowym oraz reguluje procedurę uzyskania zgody sądu w wypadku materiałów objętych tzw. względnym zakazem dowodowym. Mimo że Trybunał Konstytucyjny postulował skrócenie okresu przechowywania billingów, w noweli utrzymano 12 miesięczny. Dane, które w ocenie prokuratora nie mają znaczenia dla postępowania karnego, będą podlegać niezwłocznemu zniszczeniu.

Sądy, organy służb i prokuratorzy zostali zobowiązani do prowadzenia rejestrów postanowień, zgód, wniosków i zarządzeń dotyczących kontroli operacyjnej.

Ustawa doprecyzowuje także przepisy dotyczące uzyskiwania i przetwarzania danych telekomunikacyjnych, pocztowych i internetowych. Sąd okręgowy będzie miał prawo do kontroli post factum uzyskiwanych przez służby danych. Kontrola będzie się odbywała na podstawie przekazywanych sądowi co pół roku sprawozdań. Sądy zostały zobowiązane do przekazywania informacji na temat przetwarzania danych telekomunikacyjnych, pocztowych i internetowych oraz o wynikach kontroli udostępniania tych danych służbom. Informację taką Sejmowi i Senatowi będzie corocznie przedstawiał minister sprawiedliwości.

Ustawa umożliwia też niepodlegający kontroli sądu dostęp służb do danych abonamentowych (tzw. książki telefonicznej). Nowela wprowadza dostęp do tych danych on line – przez tzw. bezpieczne połączenie internetowe. Po dane służby będą mogły sięgać w celu zapobiegania lub wykrywania przestępstw, ratowania życia lub zdrowia ludzkiego bądź wsparcia działań poszukiwawczych czy realizacji zadań ustawowych. Na pozyskanie treści np. e-maila czy czatu nadal będzie potrzebna uprzednia zgoda sądu.

Ustawa ma wejść w życie 7 lutego 2016 r., ponieważ w tym dniu tracą moc zakwestionowane przez Trybunał Konstytucyjny przepisy.

Komisje: Ustawodawcza, Obrony Narodowej oraz Praw Człowieka, Praworządności i Petycji rekomendowały Izbie przyjęcie ustawy bez poprawek. Mniejszość komisji wniosła o jej odrzucenie. W trakcie debaty wniosek o utajnienie jej dalszej części złożył w imieniu senatorów PO senator Andrzej Misiołek. Argumentowano to chęcią poznania prawdziwych intencji propozycji zmian. Senatorowie chcieli zadać pytania, których jawność mogła zagrażać bezpieczeństwu państwa. Zgodnie z Regulaminem Senatu wniosek ten był procedowany na posiedzeniu niejawnym. Stenogram z tej części obrad nie został opublikowany; senatorowie nie mogli wnosić na salę komputerów czy aparatów telefonicznych. W wyniku głosowania Izba wniosek ten odrzuciła 62 głosami przy 28 przeciwnych i 2 wstrzymujących się. Poprawki do noweli zaproponowała mniejszość komisji, a także senatorowie: Marek Borowski, Bogdan Borusewicz, Kazimierz Kleina, Leszek Piechota i Piotr Zientarski. Łącznie zgłoszono 56 zmian. Ostatecznie poparcia Izby nie uzyskał wniosek o odrzucenie ustawy (27 głosów za, 60 – przeciw) lecz o jej przyjęcie bez poprawek (56 głosów za, 28 – przeciw, 3 wstrzymujące się).

Nowela zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

Ustawa o jednorazowym dodatku pieniężnym dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierających świadczenia przedemerytalne, zasiłki przedemerytalne, emerytury pomostowe albo nauczycielskie świadczenia kompensacyjne w 2016 r. – przyjęta bez poprawek

Sejm uchwalił ustawę na podstawie projektu poselskiego podczas 8. posiedzeniu, 15 stycznia 2015 r. Przewiduje ona wypłatę w marcu 2016 r. jednorazowego dodatku dla emerytów i rencistów, których świadczenia nie przekraczają 2000 zł miesięcznie. Kwota dodatku będzie uzależniona od wysokości świadczeń przysługujących 29 lutego 2016 r. Osoby, których emerytury i renty w tym dniu nie przekraczają 900 zł, otrzymają dodatek w wysokości 400 zł. Przy świadczeniach powyżej 900 zł i nieprzekraczających 1100 zł – dodatek w wysokości 300 zł; 200 zł w przypadku świadczeń powyżej 1100 zł i nie więcej niż 1500 zł; a 50 zł przy świadczeniach wyższych niż 1500 zł i nieprzekraczających 2000 zł. W razie zbiegu prawa do świadczeń oraz w przypadku, gdy do renty rodzinnej uprawniona jest więcej niż jedna osoba, będzie przysługiwać jeden dodatek. Ustawa przewiduje też, że jednorazowy dodatek pieniężny będzie wolny od podatku dochodowego oraz nie będą od niego odprowadzane składki na ubezpieczenie zdrowotne. Z tej kwoty nie będzie się też dokonywać potrąceń i egzekucji.

Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej rekomendowała Izbie przyjęcie ustawy w wersji uchwalonej przez Sejm. Podczas debaty poprawki do ustawy proponowali senatorowie Mieczysław Augustyn i Tomasz Grodzki. Senat 62 głosami, przy 23 przeciwnych, przyjął ustawę bez zmian.

Ustawa wejdzie w życie, jeśli podpisze ją prezydent.

Ustawa o zmianie ustawy – Kodeks karny – przyjęta bez poprawek

Nowela, uchwalona przez Sejm na 8. posiedzeniu, 15 stycznia 2015 r., na podstawie projektu poselskiego, wydłuża z 5 do 10 lat okres przedłużenia przedawnienia karalności wszystkich przestępstw publicznoskargowych. Obecnie podstawowe terminy przedawnienia, w zależności od rodzaju przestępstwa, wynoszą od 5 do 30 lat. Jeżeli w okresie przedawnienia zostało wszczęte postępowanie przeciwko osobie (ustalono sprawcę i postawiono mu zarzuty), wtedy do terminu przedawnienia doliczane jest jeszcze 5 lat. Nowelizacja wydłuża ten dodatkowy okres przedawnienia do 10 lat w przypadku przestępstw ściganych z oskarżenia publicznego. Natomiast 5 lat będzie doliczane do okresu przedawnienia przestępstw ściganych z oskarżenia prywatnego (czyli np. zniesławienia, zniewagi i naruszenia nietykalności cielesnej). Zgodnie z ustawą, dodatkowy okres przedawnienia będzie liczony już od wszczęcia postępowania w sprawie, a nie jak obecnie – dopiero od wszczęcie postępowania przeciwko osobie. Nowe przepisy mają objąć też czyny popełnione przed wejściem w życie nowelizacji, chyba że termin przedawnienia już upłynął.Senat zgodnie z wnioskiem Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji przyjął ustawę bez poprawek. Stanowisko takie poparło 84 senatorów, 1 był przeciw.

Teraz nowelizacja zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

Senat podjął uchwałę Annus Domini MMXVI Rokiem Jubileuszu 1050-lecia Chrztu Polski

Izba 80 głosami, przy 6 przeciwnych i 1 wstrzymującym się, podjęła uchwałę ustanawiającą rok 2016 Rokiem Jubileuszu 1050-lecia Chrztu Polski. Z inicjatywą taką wystąpiła grupa senatorów.

W uchwale podkreślono znaczenie decyzji Mieszka I o przyjęciu chrztu w obrządku zachodnim w 966 r. Jak napisano, miała ona „fundamentalne znaczenie dla dziejów Narodu i Państwa (…) Chrzest włączył Polskę w krąg cywilizacji zachodnioeuropejskiej i nadał jej suwerenne znaczenie na naszym kontynencie. Wypływający z chrześcijańskiej wiary system wartości stał się od tej pory i pozostaje do dziś fundamentem lub punktem odniesienia w wyborach Polaków, aktywnych w służbie Narodu i Państwa”.

Izba zaapelowała do wszystkich instytucji i obywateli o włączenie się w obchody jubileuszu, a także zachęca do „powrotu do źródeł naszej cywilizacji”.

Ustawa – Prawo o prokuraturze – przyjęta bez poprawek

Ustawa, uchwalona na 9. posiedzeniu Sejmu, 28 stycznia 2016 r., na podstawie projektu poselskiego, określa zadania i zasady funkcjonowania prokuratury, status prokuratorów, ich prawa i obowiązki, tryb obsady stanowisk prokuratorskich, odpowiedzialność karną, dyscyplinarną i służbową prokuratorów, jak również status, prawa i obowiązki asesorów prokuratury, asystentów prokuratorów i aplikantów prokuratorskich.

Ustawa przewiduje, połączenie funkcji ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego. Uzyska on prawo bezpośredniego kierowania prokuraturą, wydawania zarządzeń, wytycznych i poleceń. W miejsce Prokuratury Generalnej zostanie powołana Prokuratura Krajowa, a prokuratury apelacyjne zostaną zastąpione przez prokuratury regionalne. Z dniem wejścia ustawy w życie wygasną kadencje prokuratorów powołanych do pełnienia funkcji w jednostkach prokuratury powszechnej. Zlikwidowana zostanie wojskowa prokuratura. W Prokuraturze Krajowej i w powszechnych jednostkach prokuratury okręgowej i rejonowej zostaną utworzone stanowiska prokuratorów ds. wojskowych. Ponadto Krajowa Rada Prokuratury zostanie zastąpiona przez Krajową Radę Prokuratorów przy prokuratorze generalnym.

W Prokuraturze Krajowej będą mogły być prowadzone śledztwa w sprawach „o obszernym materiale dowodowym, a także zawiłych pod względem faktycznym lub prawnym” niezależnie od ich właściwości miejscowej i rzeczowej, o czym będzie decydował prokurator generalny. Wydział Spraw Wewnętrznych będzie prowadził postępowania przygotowawcze w sprawach „najpoważniejszych czynów przestępnych popełnionych przez sędziów, prokuratorów i asesorów”. Zlikwidowano obowiązującą obecnie kadencyjność funkcji kierowniczych w prokuraturze. Prokuratorskie postępowania dyscyplinarne mają stać się jawne. Jawne mają być też prokuratorskie oświadczenia majątkowe.

Komisja Ustawodawcza oraz Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji wniosły o przyjęcie ustawy bez poprawek, mniejszość zaś o jej odrzucenie. Poprawki do ustawy proponowali senatorowie Mieczysław Augustyn, Bogdan Borusewicz i Piotr Florek. W wyniku głosowań Izba poparła wniosek komisji (62 głosy za, 24 – przeciw, 1 wstrzymujący się), odrzucając wcześniej wniosek jej mniejszości (24 głosy za, 63 – przeciw).

Teraz ustawa zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

Ustawa – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o prokuraturze – przyjęta bez poprawek

Ustawa, uchwalona na 9. posiedzeniu Sejmu, 28 stycznia 2016 r., na podstawie projektu poselskiego, jest ściśle powiązana z ustawą – Prawo o prokuraturze.

Reguluje m.in. zagadnienia związane ze statusem prokuratorów znoszonych jednostek lub do nich delegowanych oraz powołaniem prokuratorów tych jednostek, które zostaną utworzone wraz z wejście w życie ustawy. Z dniem wejścia w życie wygasają kadencje prokuratorów powołanych do pełnienia funkcji w powszechnych jednostkach organizacyjnych prokuratury na podstawie przepisów dotychczasowych, w szczególności prokuratorów apelacyjnych, okręgowych i rejonowych. Nowi prokuratorzy mają zostać powołani w ciągu 60 dni od dnia wejścia w życie ustawy, zaś do tego czasu w ich zastępstwie obowiązki związane z pełnieniem określonych funkcji będą wykonywali prokuratorzy, którzy wykonywali te obowiązki do tej pory. Ustawa uwzględnia utworzenie Departamentu do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji w Prokuraturze Krajowej oraz Wydziałów Zamiejscowych tego Departamentu i w konsekwencji reguluje także powołanie prokuratorów tego pionu prokuratury oraz wykonywanie zadań mu powierzonych w okresie przejściowym.

Senat 63 głosami, przy 24 przeciwnych, odrzucił wniosek mniejszości Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji o odrzucenie ustawy i przyjął ją bez poprawek, o co wniosły komisje (63 głosy za, 24 – przeciw).

Teraz ustawa zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

Ustawa o zmianie ustawy o kontroli niektórych inwestycji – przyjęta bez poprawek

W wyniku głosowania Izba przyjęła ustawę w wersji uchwalonej przez Sejm na 9. posiedzeniu, 29 stycznia 2016 r., na podstawie projektu poselskiego (64 głosy za, 2 przeciw, 21 wstrzymujących się), o co wnosiła Komisja Gospodarki Narodowej i Innowacyjności.

Nowelizacja rozszerza katalog spółek o strategicznym znaczeniu dla bezpieczeństwa narodowego i porządku publicznego, które mogą zostać uznane za podlegające ochronie, o firmy zajmujące się przesyłem gazu, wydobyciem i przerobem rud metali wykorzystywanych w produkcji materiałów wybuchowych, broni i amunicji oraz wyrobów i technologii o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, a także produkujące ren. W nowelizacji poszerzone zostały także kompetencje doradcze Komitetu Konsultacyjnego oraz doprecyzowane kwestie dotyczące trybu wydawania rekomendacji przez ten organ. W określonych przypadkach komitet będzie przedstawiał ministrowi skarbu swoje stanowisko wraz ze szczegółowym uzasadnieniem. Dotychczasowy skład komitetu będzie uzupełniony o przedstawicieli ministrów odpowiedzialnych za sprawy energii, gospodarki morskiej i kopalin.

Nowela trafi teraz do podpisu prezydenta.